Mourinho không hề "hết thời"! Benfica, hãy đón lấy "lộc trời"!

\\\\\\ 【25 năm phiêu bạt, "Magellan của bóng đá" trở về điểm khởi đầu】\\\Ba tuần trước, trong trận lượt về vòng play-off Champions League, Benfica đã đánh bại Fenerbahce trên sân nhà để giành quyền tham dự vòng bảng Champions League. Trận đấu tưởng chừng bình thường này, nhờ vào sự xoay chuyển kỳ diệu của bánh xe số phận, có thể sẽ được nhắc đến nhiều lần trong tương lai. Hai nhân vật chính của trận đấu này sau đó đã hoán đổi câu lạc bộ cho nhau: Aktürkoğlu, người ghi bàn thắng duy nhất, gia nhập Fenerbahce, trong khi Mourinho trở về điểm khởi đầu của sự nghiệp huấn luyện.\\

\\\\\Kể từ khi dẫn dắt Benfica vào mùa giải 2000/01, Mourinho đã thay đổi câu lạc bộ 11 lần trong 25 năm qua và giành được 26 danh hiệu lớn. Từ việc dẫn dắt Porto liên tiếp vô địch UEFA Cup và Champions League, đến việc định hình lại bản sắc của Chelsea và thay đổi cục diện Premier League, từ việc cùng Inter Milan tạo nên cú ăn ba lịch sử, đến việc giúp Real Madrid chống lại "Dream Team", từ việc mang về "cú ăn ba nhỏ" cho Manchester United, đến việc chấm dứt cơn khát danh hiệu châu Âu của Roma... Ngay cả khi không giành được danh hiệu nào tại Tottenham và Fenerbahce, sự nghiệp huấn luyện của Mourinho vẫn được coi là huyền thoại.\\

\\\\\Từ khi bắt đầu sự nghiệp huấn luyện, Mourinho đã dẫn dắt 4 đội bóng lọt vào 6 trận chung kết cúp châu Âu, và tạo nên dấu ấn cá nhân bằng việc vô địch cả ba cúp châu Âu danh giá (Champions League, Europa League, Conference League). Trước trận chung kết Europa League đầy tranh cãi đó, tỷ lệ thắng trận chung kết cúp châu Âu của Mourinho là 100%.\\Bên cạnh yếu tố chuyên môn, Rui Costa (Chủ tịch Benfica) rõ ràng còn đánh giá cao thuộc tính "ngôi sao truyền thông" của Người đặc biệt. Tottenham, Roma và Fenerbahce đều đã mời Mourinho vào những thời điểm quan trọng trong quá trình phát triển của câu lạc bộ, họ từng khao khát cơ hội phát triển đột phá, nhưng cuối cùng đã từ bỏ vì không thể chịu được áp lực dư luận. Benfica có nền tảng vững chắc hơn ba câu lạc bộ trên, họ biết cách xử lý mối quan hệ giữa các ngôi sao và giới truyền thông, đồng thời không muốn bỏ lỡ cơ hội lịch sử này. Để giành lại ngôi vương Primeira Liga và phá vỡ "lời nguyền Guttmann", Mourinho chắc chắn là một ứng viên lý tưởng.\\\ 【Ghi bàn và chiến thắng, "Người đặc biệt" chưa hề lỗi thời】\\\Trong suốt nhiều năm trước thiên niên kỷ mới, Bồ Đào Nha chỉ là một nhân vật mờ nhạt trên bản đồ bóng đá châu Âu. Nhưng sau khi Mourinho xuất hiện, các huấn luyện viên và cầu thủ từ đất nước này đã làm cho thế giới phải nhìn nhận lại. Mourinho đã mở ra một kỷ nguyên mới cho các huấn luyện viên theo trường phái "bác học", cho thấy sức hấp dẫn và giá trị của một huấn luyện viên là người lao động trí óc. Ông đã trở thành tấm gương cho nhiều người trẻ không có kinh nghiệm cầu thủ chuyên nghiệp nhưng lại đam mê học hỏi, đồng thời có những đóng góp không thể phai mờ cho sự phát triển khoa học và hệ thống của bóng đá.\\

\\\\\Thành công của Mourinho đã mở ra "con đường" cho các huấn luyện viên Bồ Đào Nha.\\Kể từ mùa giải 2014/15, Mourinho đã không giành được chức vô địch quốc gia trong gần một thập kỷ, và đã 5 năm ông vắng bóng ở Champions League. Những lời chỉ trích về việc Người đặc biệt đã lỗi thời ngày càng nhiều. Dù sự nghiệp huấn luyện đang gặp khó khăn, nhưng Mourinho chưa bao giờ từ bỏ việc cập nhật kiến thức chiến thuật. Trường Đại học Kỹ năng Vận động Con người Lisbon, nơi được coi là cái nôi của các huấn luyện viên trẻ Bồ Đào Nha, từng chứng kiến những cuộc trao đổi về kỹ năng giữa Mourinho và các đàn em. Nhiều huấn luyện viên trẻ như Marco Silva, Paulo Sousa, Lage, Amorim đều đã học hỏi được rất nhiều từ những cuộc trao đổi với Người đặc biệt.\\

\\\\\Kể từ mùa giải 2015/16, sự nghiệp huấn luyện của Mourinho đã bước vào giai đoạn thoái trào, nhưng những trải nghiệm trong nghịch cảnh lại kích thích thêm nhiều ý tưởng chiến thuật mới. Trong những năm dẫn dắt Manchester United, Mourinho đã từ bỏ những lối mòn cũ và mở ra một "chiếc kính vạn hoa chiến thuật". Quỷ Đỏ đã thử ít nhất 5 sơ đồ chiến thuật, 20 cặp trung vệ và hàng chục cách bố trí cầu thủ chạy cánh trên hành trình giành "cú ăn ba nhỏ". Nhiều cầu thủ có kỹ năng đã được định hình đã được cải tạo thành công, ngay cả Paul Pogba với tính cách lập dị cũng sẵn sàng trở thành một "mảnh ghép vạn năng" để Mourinho tùy ý sử dụng.\\

\\\\\Khi dẫn dắt Tottenham, Mourinho tiếp tục xoay chuyển đội hình, đưa đội bóng lọt vào trận chung kết Cúp Liên đoàn Anh. Khi chuyển sang Roma, Mourinho tiếp tục lối chơi tấn công của Di Francesco và Paulo Fonseca, đưa đội bóng lọt vào chung kết cúp châu Âu hai năm liên tiếp và mang về danh hiệu châu Âu mà "Bầy sói" đã chờ đợi bấy lâu.\\

\\\\\Từ việc dẫn dắt Manchester United giành "cú ăn ba nhỏ", đến việc giúp Roma đạt được danh hiệu châu Âu đầu tiên, những thành tích gần đây của Mourinho không thể bị đánh giá thấp.\\Khi Mourinho rời giải VĐQG Thổ Nhĩ Kỳ, Chủ tịch Fenerbahce Ali Koc từng phát biểu rằng DNA của Fenerbahce là "ghi 99 bàn và giành 99 điểm", và triết lý bóng đá chú trọng phòng ngự của người Bồ Đào Nha đi ngược lại với văn hóa của câu lạc bộ. Nghệ thuật phòng ngự là nền tảng của Người đặc biệt, nhưng nói rằng ông không biết cách huấn luyện tấn công rõ ràng là không công bằng. Mourinho từng chỉ ra rằng giai đoạn chuyển đổi giữa tấn công và phòng ngự là thời điểm quyết định của trận đấu (transition), và chiến thuật phòng ngự phản công thực chất là một cách để tiến lên. Phòng ngự lùi sâu nhằm tạo ra không gian tấn công, mang lại không gian thoải mái hơn cho các tiền đạo phía trên.\\

\\\\\Khi dẫn dắt Real Madrid vô địch La Liga năm đó, Mourinho đã sử dụng lối đá "phản công 7 giây" để tạo ra kỳ tích ghi 121 bàn sau 38 trận. Khi trở lại Premier League, Mourinho đã tạo ra "bộ đôi Fa-Co" và "bộ đôi Son-Kane". Đầu mùa giải 2021/22, số lần sút bóng và sút trúng cột dọc của Roma đều đứng đầu 5 giải đấu lớn, số lần sút trúng đích và số lần đá phạt góc trung bình mỗi trận đứng đầu Serie A. Các câu lạc bộ Serie A đã bất ngờ trước sự thay đổi của bóng đá Mourinho. Mùa giải trước, Fenerbahce đã ghi 90 bàn tại giải VĐQG, chỉ kém 1 bàn so với đối thủ Galatasaray với 10 tiền đạo hàng đầu, rõ ràng Ali Koc đã đánh giá không công bằng về Mourinho.\\\ 【"Người đặc biệt" không ngừng thay đổi, tin mừng cho Primeira Liga】\\\Trong thời gian dẫn dắt Manchester United và Tottenham, Mourinho đã có những bình luận sắc bén về nhiều ngôi sao người Anh (như Rashford, Alli), cho thấy sự cứng rắn và bướng bỉnh của một huấn luyện viên "lão làng". Trong khuôn khổ quản lý nghiêm ngặt, Mourinho cũng đã thực hiện nhiều thay đổi trong việc tập luyện và quản lý, bao gồm tăng tỷ lệ các bài tập có bóng, thay đổi mô hình chuẩn bị trước trận đấu và yêu cầu về nơi ở, giảm tần suất các cuộc khẩu chiến và "chiến tranh tâm lý", để phù hợp với "khẩu vị" của các cầu thủ trẻ. Khi dẫn dắt Roma, Mourinho đã xây dựng một sân tập kỹ thuật số, sử dụng máy bay không người lái và màn hình lớn cùng các thiết bị tiên tiến để triển khai chiến thuật. Vị "huấn luyện viên lão làng" đã lăn lộn trong làng bóng đá 25 năm này hiểu rất rõ các "chiêu trò" của các huấn luyện viên trẻ.\\

\\\\\Với tâm thế "khởi nghiệp lần thứ hai" và khát khao tìm lại vinh quang khi dẫn dắt Benfica, Mourinho phải đối mặt với công việc thực tế không hề dễ dàng. Trong kỳ chuyển nhượng mùa hè 2025, Benfica đã để mất các cầu thủ trụ cột như Di Maria, Alvaro Carreras, Florentino Luis, Kokcu và Aktürkoğlu. Mourinho cần phải xây dựng lại đội hình xung quanh Pavlidis, Ivanovic, Orces, Barrenechea, Otamendi và Antonio Silva. Hoàn thành nhiệm vụ này mà không có thời gian chuẩn bị đầy đủ là điều không hề dễ dàng.\\

\\\\\Trong kỳ chuyển nhượng mùa hè 2025, Benfica đã giải tán đội hình chính, để mất nhiều cầu thủ chủ chốt. Vừa phải dẫn dắt đội bóng đối đầu với các đối thủ mạnh trên hai mặt trận, vừa phải xây dựng lại đội hình chính, công việc của Mourinho tại Benfica khó khăn hơn tưởng tượng.\\Ngoài việc giải quyết các vấn đề trong phòng thay đồ, Mourinho còn phải đối mặt với áp lực từ các đối thủ mạnh. Ngay cả khi đã mất Gyokeres, Sporting CP vẫn rất mạnh ở Primeira Liga. Sau 5 năm vắng bóng ở Champions League, lịch thi đấu "địa ngục" đang chờ đợi Mourinho, với các đối thủ như Real Madrid, Juventus, Napoli, Chelsea, Newcastle và Leverkusen đều mạnh hơn Benfica. Cố gắng "đánh bại kẻ mạnh hơn" trên cả hai mặt trận cùng lúc, việc Mourinho có thể hoàn thành hợp đồng suôn sẻ là điều không hề dễ dàng.\\

\\\\\Bắt đầu sự nghiệp tại Benfica, sau đó chuyển đến Leiria và trở nên nổi tiếng tại Porto, sự vươn lên của Mourinho năm đó đã có ảnh hưởng sâu sắc đến Primeira Liga và thậm chí cả 5 giải đấu hàng đầu châu Âu. Một điểm dễ bị bỏ qua là Người đặc biệt đã định nghĩa lại ý nghĩa của "thủ lĩnh" trong đội bóng. Mourinho chỉ ra rằng trong thời đại cầu thủ di chuyển nhiều như hiện nay, những câu chuyện "một người một đội bóng" như Totti, Gerrard, Zanetti và Muller đã trở nên hiếm có. Huấn luyện viên nên phát huy lợi thế chuyên môn của mình để trở thành "thủ lĩnh" thực sự của đội bóng.\\

\\\\\Từ Everton đến Real Madrid, Ancelotti đã đi ngược dòng, và Mourinho cũng có cơ hội thực hiện một kỳ tích tương tự.\\Kể từ khi Jorge Jesus rời đi, Benfica đã đi nhiều "lối rẽ sai", không chỉ bị Sporting CP lấn át ở đấu trường quốc nội, mà còn mất đi phong cách chiến thuật đặc trưng. Do chiến lược kinh doanh hướng ngoại lâu dài, đội hình của Benfica có tính thanh khoản cao, việc duy trì sự gắn kết và định hình văn hóa đội bóng không hề dễ dàng. Chỉ dựa vào sự dẫn dắt ở cấp cao của Chủ tịch câu lạc bộ là chưa đủ, họ cần một vị "tướng" xứng tầm với lịch sử của đội bóng, tôn trọng văn hóa và truyền thống của câu lạc bộ, đồng thời có thể dẫn dắt các cầu thủ "xông pha" trên tuyến đầu.\\

\\\\\Một bên là câu lạc bộ truyền thống khao khát lấy lại vinh quang, một bên là vị huấn luyện viên lừng danh khao khát chứng minh bản thân một lần nữa. Mối lương duyên giữa Mourinho và Benfica sẽ mở ra một câu chuyện về sự cứu rỗi. Giống như trải nghiệm ở giải VĐQG Thổ Nhĩ Kỳ mùa trước, sự xuất hiện của Mourinho không chỉ biến cuộc đua vô địch Primeira Liga trở thành tâm điểm của dư luận, mà còn mang lại lợi ích cho nhiều câu lạc bộ nhỏ. Trong thời đại Premier League đang "thu hút" tất cả sự chú ý, hiệu ứng truyền thông mà Người đặc biệt mang lại không khác gì "của trời cho" đối với một "giải đấu nhỏ".\